Boekfragmenten Ritme van de oceaan

terug
Gomera
Kaap Verden
Galápagos-archipel
Pacific
Storm
Solo
Epiloog
 


Boekfragmenten Vaarwijzer Het Deltagebied

Varen in het Deltagebied
Routes per vaargebied
Vanuit de kuip
Havens en ankerplaatsen


boekfragment Ritme van de oceaan, oktober 1999

 

Gomera

   
(...) Na een paar weken ligt de haven bomvol en beginnen de bemanningen zenuwachtig te worden. Het juiste seizoen voor de start van een lange oceaantocht komt naderbij en het is voor bijna iedereen de eerste keer. Tips over eilanden, formaliteiten, radionetten, routes, hoeveelheden proviand, wachtsystemen en het voorkomen van slijtage doen snel de ronde. IJverig worden voorraden aangevuld en stormmaatregelen getroffen. Ook wij zoeken naar de waarheid, naar houvast binnen het onzekere en bereiden ons voor op wat er allemaal kan komen.
Dagenlang slepen we extra water en eten aan boord, totdat er echt niets meer bij kan. De lijst met voorbereidingen die we voor de Grote Oversteek moeten treffen bevat nog minstens vijftig punten en elke dag worden het er meer. We besteden vooral veel aandacht aan het overleven op zee wanneer de Ritme zou zinken. Ik ben net een harpoen met een drijvertje op het kajuitdak aan het binden, zodat ik de harpoen tegelijk met het reddingsvlot overboord kan zetten en zo vanuit het vlot mogelijk een vis kan vangen, wanneer een ervaringsdeskundige - een zeiler die al een keer eerder naar de overkant zeilde - me door het stellen van één vraag weer met beide voeten op de grond zet. 'Hoe gaan jullie oversteken, per boot of per reddingsvlot?' Het wordt tijd om de laatste verse groentes en fruit in te slaan en deze gekte achter ons te laten. (...)
Olav maakt schurftplattingen.

Olav bindt schurftplattingen in de verstaging tegen slijtage van de zeilen.

naar boven
terug


boekfragment Ritme van de oceaan, november 1999
 

Kaap Verden

   
(...) Hoe droog het ook is, waar mensen wonen zijn water en brood. Gewapend met die wijsheid slenteren we door het dorp, op zoek naar een kraan en een bakker. Verf bladdert van de witte muren, de straten bestaan uit kleine, zorgvuldig gelegde steentjes. Huizen hebben weinig ramen en binnen klinkt opzwepende muziek. Hier en daar liggen onder een boom honden te slapen. Het 'Jardin Infantil' aan de rand van het dorp bestaat uit twee kale betonnen lokaaltjes waarin een grote schare kleine kinderen bezig is. In de hoek staat een kast met een paar Franse boekjes, wat speelgoed en een stapel papier. Gekregen van passerende jachten. Eén kind in het westen heeft meer dan deze hele school!
Op het dorpspleintje krijgt Vera belachelijk veel bekijks, we vallen als blanken erg op. Jonge moeders vertellen ons in Creools - een mengelmoesje van Frans en Portugees - dat er morgenochtend weer water is. Brood, pan, is nu wel verkrijgbaar, ruwe handen wijzen naar een vervallen groene deur. We kloppen, maar er gebeurt niets. Voorzichtig duwen we de krakende deur open en we zien op een kleine binnenplaats een oud vrouwtje naast een ouderwets fornuis zitten. Achter haar staat een mand met broodjes, afgedekt met een deken tegen de zon, het stof en de vliegen. Vragend kijkt ze ons aan. We kopen een paar broodjes, bedanken haar en verlaten het binnenplaatsje met een soort schuldgevoel. Deze mensen hebben zo weinig, het voelt bijna als stelen wanneer we iets kopen.(...)
Vera en Olav op de Kaap Verden

Vera en Olav op de Kaap Verden.

naar boven
terug


boekfragment Ritme van de oceaan, mei 2000
 

Galápagos-archipel

   

(...) Langzaam varen we met een opkomende nagenoeg volle maan langs het eiland. De branding is goed zichtbaar in het donker, een beangstigend gezicht. Een klein lampje schommelt zachtjes heen en weer, een ankerlicht? We varen erop af en ik ga op het voordek staan om alles beter te kunnen zien.
‘Erna, het is een boei, geen ankerlicht! We zitten er bijna bovenop!’
Die rottige boeien met hun miezerige lichtjes! Er staat helemaal geen boei op de kaart! Het gebied waar we nu zitten staat eigenlijk amper op de kaart! Een boei? Waarvoor?
‘Welke kant erlangs?’
‘Geen idee, ga er maar dicht langs, dan maakt het vast niet uit aan welke kant we zitten.’
Langzaam varend stuurt Erna rakelings langs het op en neer deinende gevaarte. Het zou vaal rood kunnen zijn, maar ook roestbruin. Wat hoor ik? Zuigende geluiden, brekend water. Ik tuur naar voren, terwijl de achterkant van de Ritme de boei bijna voorbij is. Maanlicht strijkt over het water, en dan...
‘Erna! Bakboord uit, omdraaien! Omdraaien, bakboord uit!’
Terwijl de Ritme een scherpe bocht maakt schuift er op drie meter naast haar romp een dikke schuinstaande paal langs en pal daarachter steken donkere hoekige vormen boven het brekende water uit. Een wrak!(...)

Landschildpad op de Galápagos-archipel

Landschildpad op de Galápagos-archipel.

naar boven
terug


boekfragment Ritme van de oceaan, juni 2000
 

Pacific

   

(...)Zeventiende etmaal. Rust en ontspanning. Vera en ik kraken met een hamer en een mes een Caribische kokosnoot, waarna Vera kwijlend aan een stuk kokos knagend, helpt met het raspen. Daarna samen met mama deeg maken, overal van snoepen en koekjes vormen. Een uurtje later zitten we in de kuip met warme kokoskoekjes, genietend van de kleine wereld waarin we leven. Dit is oceaanzeilen zoals we het ons hadden voorgesteld. De Ritme wiegend op het water en wij genietend van ons kind en elkaar. Ons wereldje is heel eenvoudig en overzichtelijk. De balans hoeft slechts gevonden te worden tussen onszelf, de Ritme, zon, wind en water. De rest is ver weg en speelt nagenoeg geen rol in ons oceaanbestaan. In zo'n omgeving wordt het mogelijk jezelf te vinden en tot een diepe innerlijke rust te komen. Iets wat binnen de veel complexere wereld waarin we zijn opgegroeid bijna onvoorstelbaar is.(...)

Pacific

Zeilen op de Pacific

naar boven
terug


boekfragment Ritme van de oceaan, november 2000
 

Storm

   

(...)Wanneer het na een lange nacht eindelijk licht wordt, zijn de golven pas echt goed zichtbaar. Ze komen overal vandaan en zijn erg puntig, piramidevormig. Soms breken ze opeens. Er zitten ook enorme 'gaten' in het water, waarin de Ritme naar beneden dondert totdat haar vrije val met een dreun in het golfdal eindigt. De sidderingen die door haar stalen huid naar de kiel trekken zijn onvoorstelbaar - alsof haar de rillingen over de rug lopen. De hoogteverschillen lopen op tot ruim zeven meter, terwijl de wind maar blijft huilen. Golf na golf dendert onder ons door of over ons heen. Het schouwspel is adembenemend, angstaanjagend, onwerkelijk en eigenlijk machtig mooi. Jarenlang hebben we nagedacht over hoe dit zou zijn, plannen gesmeed, erover gelezen, de boot erop voorbereid. En nu is het dan zover. We krijgen ervan langs! Het is niet comfortabel, maar gezien de omstandigheden gaat het prima. Het geeft een enorme kick omdat we het redden. Vera is zo fit als een hoentje en doet het voortreffelijk, Erna en ik zijn nog steeds op de been, de Ritme houdt zich prima en zelfs de gerepareerde verstaging blijft heel! Terwijl ik op het voordek de mast controleer, kruist mijn blik die van Erna. We lachen. We zitten in een storm en voelen dat we leven. Overleven.(...)

Storm

Storm op weg naar Nieuw-Zeeland

naar boven
terug


boekfragment Ritme van de oceaan, mei 2002
 

Solo, Atlantische Oceaan

   
(...) Aangezien de golven rustig zijn en de wind kalm is, ben ik veel buiten. Een stormvogel vliegt dagenlang met me mee en houdt me gezelschap. Portugese oorlogsschepen, rozige en dodelijke kwallen die een blaas boven water houden waardoor ze kunnen zeilen, zijn dapper op weg naar Amerika. Dolfijnen vermaken me met vrolijke kunsten die ze speciaal voor mij lijken te vertonen. Staand op het voordek, kijkend naar de horizon, realiseer ik me dat ik hier als mens echt helemaal alleen ben. Te gast in een andere wereld. Een overweldigende leegte om me heen, het zacht kabbelen van water en een ondergaande zon. Dit is iets wat voor de meeste mensen onbereikbaar is, en ik heb het bereikt. Alle emoties van geluk en eenzaamheid, van schoonheid en leegte komen over me heen.(...)
Noorse stormvogel.

Noorse stormvogel.

naar boven
terug


boekfragment Ritme van de oceaan, mei 2003
 

Epiloog

   

(...)Precies vier jaar geleden brak voor ons de dag van vertrek aan. Met zijn drietjes begonnen we aan de verwezenlijking van een droom. Maar pas op met het verwezenlijken van dromen, want dan verlies je de droom! Nu we hier op het Grevelingenmeer voor anker liggen in de luwte van een eilandje en met een glas wijn erbij teruggaan in de tijd, weet ik dat je een droom niet verliest. De droom blijft en het verwezenlijken ervan creëert weer nieuwe dromen - over zeiltochten binnen Nederland, naar Scandinavië, of een lange reis langs Chili, Antarctica en Patagonië, maar ook over een fijn huis waar de kinderen kunnen opgroeien, over mooie strandwandelingen in de herfst en over het zien opbloeien van de natuur in de lente.
Sinds Vera naar school gaat heeft de tijd weer een ritme gekregen en we genieten van het herontdekte weekendgevoel. Veer ligt na een dag zeilen met blosjes op haar wangen te slapen in haar vertrouwde bed, alsof er niets veranderd is. Maar in het bed tegenover haar ligt nu haar broertje Robin, ruim acht maanden oud. Toen Vera zo oud was als hij nu is, zeilden we met haar langs de Portugese kust!
Vera is inmiddels ruim vier jaar en het gaat goed met haar. Ze was na aankomst snel gewend aan het leven in ons gehuurde vakantiehuis, alhoewel een echte deur haar wel een tijd lang heeft gefascineerd. Op school toont ze zich een open, sociaal kind, dat stevig op haar voetjes staat en gemakkelijk met andere kinderen speelt. Vol trots laat ze in de klas foto's van grote Galápagos-schildpadden zien en vertelt ze over de hamerhaai en de zwaardvis die op tonijnen jagen. Ik hoop maar dat ze zich dat over een paar jaar nog zal herinneren. Zo niet, dan vormt dat een prima aanleiding om nog eens een jaartje op reis te gaan om de herinneringen op te frissen en zo ook Robin iets mee te geven van wat de oceaan te bieden heeft.

Gedurende de reis hebben we veel geleerd waar we de rest van ons leven iets aan kunnen hebben. Zoals 'take your chance, don't push your luck'en 'tijd is verandering', stellingen waar we momenteel veel mee kunnen. Maar mijn belangrijkste leerervaring op zee had ik al eerder, toen ik met de Regatta terechtkwam in harde wind met hoge golven. Ik leerde over het maken van keuzes, consequenties, uitgangspunten en verwachtingen.
Keuzes maak je op basis van verwachtingen. Verwachtingen zijn prima, maar wanneer alles anders gaat dan verwacht moet je met de consequenties om kunnen gaan. Die vormen immers het nieuwe uitgangspunt, met de daarbij behorende nieuwe verwachtingen en keuzes. En dat is moeilijk, maar het geldt altijd. In het varende leven, in elk leven. We werden er gedurende de reis regelmatig mee geconfronteerd: op zoek naar een boei die wel op de kaart stond maar niet te vinden was, tijdens het overtrekken van kaarten om naar Zuid-Afrika te kunnen zeilen omdat we de Rode Zee na de aanslagen in Amerika niet langer als optie zagen, of ik eenzaam roeiend in het bijbootje terwijl Erna en Vera opstegen met het vliegtuig op weg naar Nederland. Beproevingen die je dwingen flexibel en sterk te zijn, hoe moeilijk het soms ook is.

Thuiskomen ervaren we ook als zo'n beproeving. Het leven dat we zo zorgvuldig hadden opgebouwd gaat volledig op de helling, de boot wordt verruild voor een huis en het begrip 'tijd' krijgt een totaal andere dimensie. Nu zouden we natuurlijk kunnen mopperen over hoe mooi het allemaal was of wat we hier te zoeken hebben en dan maar wachten tot de tijd de wonden heelt. Maar aangezien tijd volgens mij bestaat bij de gratie van verandering, is het aan ons om zelf te bewegen of in ieder geval de beweging op te zoeken, nieuwe uitdagingen te vinden in het alledaagse of extreme. En met de geboorte van Robin, precies een maand na thuiskomst, werden we op onze wenken bediend.
Een gezin met twee kinderen, een nieuw leven dat nog alle kanten op kan, een prachtig verleden. Een basis waarop we een interressante toekomst kunnen bouwen. Met in mijn achterhoofd de rustgevende gedachte dat de oceaan er altijd zal zijn.

Zaterdag 31 mei 2003

Olav Cox, a/b Ritme, Grevelingenmeer

Windstilte op de Atlantische Oceaan.

Windstilte op de Atlantische Oceaan.

naar boven
terug


pagina 36 Vaarwijzer Het Deltagebied
 

Varen in het Deltagebied

   
Pagina 36 Vaarwijzer Het Deltagebied.
Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan het varen in het Deltagebied. Boot en bemanning, het getij, vaarwegmarkering, tochtplanning en beroepsvaart komen uitgebreid aan de orde. En hoe bepaal je eigenlijk de brughoogte op een willekeurig moment van de dag in een gebied met eb en vloed?

 

naar boven
terug


pagina 52 Vaarwijzer Het Deltagebied
 

Routes per vaargebied

   
Pagina 52 Vaarwijzer Het Deltagebied.
Het Deltagebied is in de Vaarwijzer opgedeeld in zes overzichtelijke gebieden: Zuid-Hollandse stromen, Grevelingenmeer, Oosterschelde, Veerse Meer, Westerschelde en Noordzee. Per gebied zijn voorbeeldroutes in kaart gebracht en beschreven waarin de specifieke kenmerken van het gebied, zoals stroming, wind, havens en sluizen aan bod komen.

 

naar boven
terug


pagina 86 Vaarwijzer Het Deltagebied
 

Vanuit de kuip

   
Pagina 86 Vaarwijzer Het Deltagebied.
Door het hele boek heen zijn 'Vanuit de kuip'-stukjes terug te vinden. Deze stukjes beschrijven lachwekkende en ontroerende situaties, geschiedenis, zetten aan tot nadenken of tot het bereiden van een zelf bij elkaar gezochte mosselmaaltijd.

 

naar boven
terug


pagina 111 Vaarwijzer Het Deltagebied
 

Havens en ankerplaatsen

   
Pagina 111 Vaarwijzer Het Deltagebied.
Vrijwel alle jachthavens in het Deltagebied zijn in de Vaarwijzer terug te vinden. Naast een algemene beschrijving van de ligging, de aanloop en de haven komen ook bijzonderheden die het bezoek van een haven extra de moeite waard maken, zoals natuur, musea en historie aan bod.
Uiteraard is er ook aandacht voor de prachtige ankerplaatsen die er te vinden zijn.

 

naar boven
terug